In 2016 deed toenmalig minister Schippers de belofte dat zorgtarieven beschikbaar zouden komen als open data. Transparante zorgtarieven kunnen consumenten helpen bij het kiezen van een ziekenhuis of zorgverzekeraar. Uit een brief van minister Bruins aan de Tweede Kamer blijkt dat de minister zich helaas tevreden stelt met het publiceren van zorgtarieven op de afgeschermde websites van de zorgverzekeraars. In de tussentijd hebben de Consumentenbond en Open State Foundation de bekroonde tool “Wat kost mijn zorg?” ontwikkeld, aan de hand van zorgtarieven die voor een groot deel beschikbaar zijn gekomen door crowdsourcing. De Consumentenbond spreekt hier in een gezamenlijke brief met de Patiëntenfederatie zijn teleurstelling over uit. Ook Open State Foundation is teleurgesteld en roept de minister op er alsnog voor te zorgen dat alle zorgtarieven van verzekeraars als open data beschikbaar komen.
Zorgtarieven moeten openbaar
De Wet marktordening gezondheidszorg veronderstelt dat de consument kiest voor zorg vanuit kostenbewustzijn. Voor verantwoorde keuzes is echter wel goede informatie nodig. Daarom heeft Open State Foundation in 2014 een informatieverzoek ingediend om zorgtarieven van Diagnose Behandel Combinaties (DBC’s) per zorgaanbieder openbaar te maken bij het landelijke DBC-informatiesysteem DIS. Bovendien werd verzocht om deze gegevens digitaal in een machine-leesbaar formaat of als ruwe data beschikbaar te stellen. Dit leidde tot een rechtszaak met de Nederlandse Zorgautoriteit over transparantie van zorgtarieven. De uitspraak van de Raad van State stelde uiteindelijk de NZa in het gelijk. Maar de maatschappelijke discussie leidde wel tot Kamervragen.
Minister belooft transparantie zorgtarieven
In 2016 deed toenmalig minister Schippers daarop de belofte dat zorgtarieven beschikbaar zouden komen als open data, omdat het voor consumenten van groot belang is om te weten welke financiële gevolgen een behandeling voor hen heeft. Deze opdracht heeft de minister in een kamerbrief bij de NZa neergelegd.
Helaas stelt haar opvolger minister Bruins zich tevreden met het publiceren van zorgtarieven op de mijndomeinen van de zorgverzekeraars. Dat is het gedeelte van de zorgverzekeraarswebsite achter een inlog, waardoor de consument alleen de tarieven kan inzien van zijn eigen verzekeraar. Hiermee wordt de belofte van vergelijkbaarheid van ziekenhuistarieven uit 2016 niet nagekomen.
Wat kost mijn zorg?
De brief van de NZa aan minister Bruins over prijstransparantie in de medisch specialistische zorg stelt dat er bij zorgverzekeraars geen draagvlak bestaat voor het openlijk publiceren van de zorgtarieven. Toch hebben de Consumentenbond en Open State Foundation de zorgtarieven van enkele zorgverzekeraars al kunnen publiceren. Door middel van crowdsourcing worden de ontbrekende tarieven stap voor stap aangevuld.
Hiervoor hebben Consumentenbond en Open State Foundation de tool “Wat kost mijn zorg?” ontwikkeld. De tool is bekroond met de Stuiveling Open Data Award in 2017. Op dit moment wordt de tool aangepast zodat in de toekomst direct zichtbaar is wat een behandeling kost bij een bepaalde zorgverzekeraar of bepaald ziekenhuis. Dat er vanuit de consument wel draagvlak is, blijkt uit de ruim 27.000 mensen die de actie “Wat kost mijn zorg?” ondersteunen. Het is nog altijd mogelijk om je eigen geanonimiseerde zorgnota in te dienen en daarmee te helpen zorgtarieven openbaar te maken!
Zorgtarieven snel actief openbaar
De tool “Wat kost mijn zorg?” helpt de consument nu al om zorgtarieven te vergelijken, maar in de toekomst moeten zorgverzekeraars zelf deze informatie proactief openbaar publiceren. Dat is ook de insteek van recent gestelde Kamervragen gesteld aan de minister. Tom Kunzler, directeur a.i. van Open State Foundation: ‘We verwachten nu snelle actie van de minister om alsnog de belofte van minister Schippers uit 2016 in te willigen en zorgtarieven actief openbaar te laten publiceren. Het crowdsourcen van de informatie en het publiceren van de tarieven achter inlogmuren kost onnodig veel tijd en bemoeilijkt toegang tot deze belangrijke keuze-informatie voor de consument.’