Afgelopen zomer wijzigde minister Kamp van Economische Zaken een financiële regeling handelsregister. Dit terwijl zijn wetwijziging Handelsregisterwet die hij vlak voor de verkiezingen in maart 2017 naar de Tweede Kamer stuurde door het nieuwe parlement controversieel werd verklaard. De nieuwe regeling werd op 26 september gepubliceerd in de Staatscourant (PDF). Het is niet duidelijk waarom deze regeling in aller haast is gewijzigd terwijl de door minister Kamp voorgestelde wijziging van de Handelsregisterwet 2007 door de Tweede Kamer controversieel is verklaard. Wat wel duidelijk is, is dat de voorgestelde wijziging op gespannen voet staat met de Wet hergebruik overheidsinformatie en de Wet markt en overheid.
Wet hergebruik overheidsinformatie
Met de gewijzigde financiële regeling handelsregister wijzigt de minister de tarieven van de Kamer van Koophandel voor toegang tot het handelsregister. In de Wet hergebruik overheidsinformatie wordt weliswaar een uitzondering wordt gemaakt voor instellingen die belast zijn met een publieke taak die voor het dekken van de kosten een bedrag in rekening mogen brengen voor het hergebruik, maar de berekening van die kosten moet op basis zijn van ‘objectieve, transparante en controleerbare critera’. De Kamer van Koophandel heeft vooralsnog geen inzicht geboden in deze berekening.
Gesloten registers kosten meer
Open State Foundation pleit al langer voor open en vrije toegang tot een publiek gefinancierde handelsregister. De Kamer van Koophandel is weinig transparant over wat de uitvoering van het handelsregister daadwerkelijk kost. Uit de via een Wob verzoek openbaar gemaakte jaarcijfers van de Kamer van Koophandel blijkt dat het handelsregister de Kamer van Koophandel beduidend meer opbrengt dan het daadwerkelijk kost. De Kamer van Koophandel biedt geen transparantie over de daadwerkelijke verstrekkingskosten en op welke wijze deze worden berekend of waar deze kosten uit bestaan.
Bovendien staat dit ook op gespannen voet met de Wet markt en overheid waarbij de Kamer van Koophandel meer gericht lijkt op het verkopen van producten dan het uitvoeren van haar wettelijke taak inzake het handelsregister. De gewijzigde financiële regeling neemt daar zonder dat deze besproken is in de Tweede Kamer alvast een voorschot op. Zo ook de wens van de Kamer van Koophandel om een voorbehoud te krijgen op het databankenrecht, zoals omschreven in de controversieel verklaarde gewijzigde Handelsregisterwet. Dit belemmert transparantie en het hergebruik van overheidsinformatie en versterkt de monopolie van de Kamer van Koophandel op informatie uit een openbaar register.