Uit interne mails van de Kamer van Koophandel blijkt dat de Kamer van Koophandel specifiek is gevraagd om zelf onderzoek te doen naar het beschikbaar stellen van het handelsregister als open data. Een rapport getiteld ‘Verkenning naar de mogelijkheden om Handelsregisterinformatie als open data ter beschikking te stellen’ ligt reeds twee maanden bij het Ministerie van Economische Zaken.
Motie onderzoek open data handelsregister
Op 25 november 2015 sprak een ruime meerderheid in de Tweede Kamer zich uit voor een onderzoek naar het beschikbaar stellen van het handelsregister als open data. Minister Kamp van Economische Zaken had de motie ontraden. Tot heden is de Tweede Kamer niet geïnformeerd over de voortgang van dit onderzoek. Open State Foundation heeft daarom een informatieverzoek gedaan naar de uitvoering van dit onderzoek.
In Nederland is het handelsregister, in tegenstelling tot handelsregisters van het Verenigd Koninkrijk, Denemarken, Noorwegen en België, niet toegankelijk als open data. Ook Frankrijk heeft aangekondigd het handelsregister volledig open gaat.
Kamer van Koophandel zelf gevraagd
Uit de mails blijkt dat de Kamer van Koophandel zelf was gevraagd om een rapport te maken, met financiële onderbouwing en verschillende scenario’s. Tot nu toe is dit rapport niet aangeboden aan de Tweede Kamer. Het rapport van de Kamer van Koophandel is de basis waarmee een nog onbekend extern bureau mee aan de slag gaat. Hoewel het rapport in de derde week van januari 2016 gereed had moeten zijn, werd het rapport pas een maand later door de Raad van het Bestuur van de Kamer van Koophandel vastgesteld.
‘Businessmodel’
Na het gereed komen van het onderzoek van de Kamer van Koophandel zou de onderzoeksvraag geformuleerd worden en de werkgroep van vertegenwoordigers van het departement en de Kamer van Koophandel als begeleidingsgroep gaan fungeren. Tijdens een heidag van de Raad van Bestuur is gesproken over het open data dossier en de gevolgen voor het ‘businessmodel’ van de Kamer van Koophandel.
Op 19 januari 2016 wordt gemeld dat het rapport slechts getoetst wordt door een nog onbekende externe partij. In februari wordt tijdens een Open data-overleg waarin het eerste beeld van het ‘onderzoek/verhaal’ van de Kamer van Koophandel besproken.
Rapport naar EZ maar nog niet Tweede Kamer
Op 4 februari 2016 geeft de Kamer van Koophandel een presentatie aan het Ministerie van Economische Zaken over het conceptrapport. Nadat de Raad van het Bestuur van de Kamer van Koophandel het rapport heeft vastgesteld is het rapport op 1 maart 2016 verspreid onder de werkgroep en een week later besproken in het beleidsoverleg tussen het Ministerie van Economische Zaken en de Kamer van Koophandel.
Uit openbaar gemaakte stukken van het Ministerie van Economische Zaken blijkt dat op 22 maart 2016 een overleg heeft plaatsgevonden tussen de voorzitter van de Raad van Bestuur van de Kamer van Koophandel en de directeur-generaal Bedrijfsleven en Innovatie en directeur Ondernemerschap van het Ministerie van Economische Zaken.
KvK veel duurder dan open handelsregisters elders
Eerder openbaar gemaakte stukken laten zien dat de uitvoering van de wettelijke taak voor het handelsregister door de Kamer van Koophandel beduidend meer rekent dan in landen als het Verenigd Koninkrijk en Australië, waar informatie wel vrij toegankelijk als open data wordt gedeeld.
De Kamer van Koophandel berekent in totaal €92,5 miljoen voor de directe en indirecte kosten van het handelsregister. Met haar wettelijke taak verdient de Kamer van Koophandel €125 miljoen. Dat bleek uit de jaarrekening van de Kamer van Koophandel die tot voor kort niet volledig openbaar was.
In het Verenigd Koninkrijk kost het handelsregister € 84,4m en in Australië € 71,4m per jaar. Ondanks dat er bij het Britse Companies House 172 FTE’s meer dan bij de Kamer van Koophandel toegewezen zijn aan het handelsregister, liggen de totale kosten van Companies House € 8,1m lager. Aan het Australische handelsregister zijn slechts 374 FTE’s toegewezen.
‘Het openbare handelsregister moet toegankelijk zijn voor iedereen. Dat betekent dat de data niet alleen toegankelijk is voor bedrijven die daar veel geld voor betalen, maar voor iedereen’, zegt Arjan El Fassed, directeur van Open State Foundation. ‘De publieke middelen die de Kamer van Koophandel nu al krijgt, zijn meer dan voldoende voor de uitvoering van deze taak’.
Open State Foundation is van mening dat het ontsluiten van handelsregisterinformatie als open data van groot belang is voor de economie, handel, innovatie en transparantie. Dit vereist dan ook een gedegen onafhankelijk en vergelijkend onderzoek.
