De Nederlandse overheid lijkt geen gebruik te maken van de open data die zij zelf beschikbaar stellen. Deden zij dit wel, dan zouden zij kunnen constateren dat 14% van de door henzelf opengestelde datasets niet toegankelijk is doordat zij geen één werkende link hebben. Dit blijkt uit onderzoek van de Open State Foundation.
De onlangs gelanceerde upgrade van het open dataportaal van de overheid (data.overheid.nl) bestaat voor een groot deel uit verwijzingen naar datasets van het Centraal Bureau voor de Statistiek (3.623) en het Nationaal Georegister (2.560). De kwaliteit is ten opzichte van vorig jaar weliswaar verbeterd maar nog steeds werken van de datasets naar het Nationaal Georegister 888 (34,6%) links niet. Het Centraal Bureau voor de Statistiek scoort het best in de kwaliteit, alle links werken. Van de 345 overige datasets hebben 31 datasets geen enkele werkende link (8,9%).
Weinig substantiële groei datasets ministeries
Er zijn weinig tot geen datasets te vinden van de grootste ministeries. Ook decentrale overheden hebben de weg naar het dataportaal van de rijksoverheid nog niet gevonden. Uitgezonderd 16 datasets van de Europese Commissie, zijn er op het portaal 329 datasets van ministeries, gemeenten en een aantal andere overheidsorganisaties te vinden. Hiervan bestaat iets minder dan de helft uit datasets van ministeries en zijn 141 datasets van 13 gemeenten te vinden.
Van de ministeries voert net als vorig jaar het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (61%) de lijst aan. Dat komt vooral door de 46 datasets van Dienst Uitvoering Onderwijs. Het Ministerie van Binnenlandse Zaken heeft ten opzichte van vorig jaar 10 datasets toegevoegd aan het portaal. Het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft slechts 6 datasets vindbaar op het open data portaal. De ministeries van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en Veiligheid en Justitie hebben geen enkele dataset op het portaal.
Decentrale overheden hebben data.overheid.nl nog niet gevonden
Van slechts 13 gemeenten die datasets hebben aangemeld via het portaal, hebben Nijmegen (23%), Amsterdam (16%) en Den Haag (13%) de meeste datasets. Er is slechts een provincie Noord-Holland met (6) datasets op het portaal. Daarnaast hebben vijf ZBO’s bij elkaar 13 datasets aangemeld, waarvan meer dan de helft van het Kadaster. Daarnaast hebben Agentschap Telecom, Stichting ICTU, Informatiehuis Water, NDW, Planbureau voor de Leefomgeving en het RIVM een of meerdere datasets aangemeld via het rijksportaal.
Licenties
Bij 57% van de datasets moet de naam van de oorspronkelijke auteur worden vermeld. Dat kan een belemmering zijn voor hergebruik van de data. Minder dan een derde van de datasets is beschikbaar gesteld onder CC0 en kan door iedereen voor alle doeleinden worden hergebruikt. Andere datasets vallen onder publiek domein (16%).
Kwaliteit verbeterd maar kan beter
Nadat Open State Foundation de resultaten van het onderzoek vorig jaar publiceerde heeft recent een upgrade plaatsgevonden van data.overheid.nl. Het gevolg is dat het absolute aantal datasets in 2014 is gedaald van 5714 naar 3102 waarbij o.a. een groot aantal (meer dan 800) links vanuit het Nationaal Georegister is verwijderd of vervangen door een enkele vermelding. Het vernieuwde open dataportaal controleert nu zelf links naar datasets maar de resultaten daarvan worden niet gepresenteerd per dataset. Zeker omdat het systeem waar data.overheid.nl mee draait, CKAN, over een dergelijke mogelijkheid beschikt. Daarnaast zou het portaal kunnen worden verbeterd door duidelijk de link naar de API van het portaal (https://data.overheid.nl/data/api) voor gebruikers vindbaar te maken en enkele gebruiksvoorbeelden van te geven (bijvoorbeeld het ophalen van de lijst met alle datasets).
Datasets zijn nog niet volledig
Wat opvalt is dat datasets van verschillende overheidsorganisaties niet volledig zijn of structureel worden bijgewerkt. Zo biedt de Kiesraad via data.overheid.nl wel de verkiezingsuitslagen van de Provinciale Statenverkiezingen van 2011, de gemeenteraadsverkiezingen en de Tweede Kamerverkiezingen van 2010 maar niet alle historische uitslagen. Ook andere relevante data van de Kiesraad zoals open kandidatenlijsten ontbreken. Een ander voorbeeld van onvolledige data is een dataset over aangekondigde aanbestedingen van het Expertisecentrum Inkopen Pianoo van het Ministerie van Economische Zaken. De dataset verwijst slechts naar de 25 meest recente aankondigingen maar biedt geen historische data of informatie over gegunde opdrachten.
Rijksbrede data-inventarisatie
Eind vorig jaar kondigde de minister van Binnenlandse Zaken een rijksbrede data-inventarisatie aan. Deze inventarisatie naar open en gesloten datasets van de rijksoverheid zou in het eerste kwartaal van 2015 worden gepubliceerd. De minister sluit met deze inventarisatie aan bij het pleidooi van Open State Foundation om per overheid inzichtelijk te maken welke datasets aanwezig zijn zodat deze tijdig kenbaar gemaakt kan worden wanneer data beschikbaar komen.
Data resultaten onderzoek
De test resultaten zijn te vinden via deze link – https://github.com/openstate/CKAN-Link-Checker/tree/master/results_data.overheid.nl_2015-04-11_13:15:20