Open overheid kieswijzer 2023

Nederlanders willen een open bestuurscultuur. Die open cultuur draagt bij aan meer vertrouwen in de politiek. Nederland gaat deze maand naar de stembus voor een nieuwe Tweede Kamer en daarmee een nieuwe regering. Dat is een uitgelezen kans om een open overheid dichterbij te brengen: door goed te kiezen.

Daarover heeft Open State directeur Serv Wiemers een opinieartikel geschreven in de Volkskrant van 1 november. Nederland doet het momenteel niet goed op het gebied van open overheid, maar politieke partijen hebben het thema ontdekt – en deels omarmd.

Pieter Omtzigt en zijn NSC maken een groot punt van verbetering van bestuur en herstel van vertrouwen. Dat is een stap in de goede richting, maar wat moet er behalve een politieke mentaliteitsverandering nog meer gebeuren?

Daarvoor heeft Open State Foundation de Open overheid kieswijzer 2023 ontwikkeld. We hebben gekeken naar de verkiezingsprogramma’s van de grootste partijen en ons gericht op drie onderwerpen die een open overheid concreet maken:

1. maak de nieuwe Wet open overheid (Woo) effectief door actieve openbaarmaking en snelle openbaarmaking op verzoek,
2. maak lobbyen transparant met een lobbyregister,
3. geef burgers echt inzicht in de algoritmen die de overheid gebruikt.

De vertrouwenscrisis is diep, maar er is ook een uitweg: transparant bestuur. Voor die openheid is wel politieke moed nodig – en een duidelijke koerswijziging. Aan de partijprogramma’s te zien is dat laatste mogelijk. Kijk zelf en kies open!

Beweeg je muis over of tik op een cel voor toelichting, of bekijk de informatie in een spreadsheet.

Legenda:

• Grijs: de partij neemt geen standpunt in over dit onderwerp
• Rood: het standpunt van de partij op dit onderwerp is niet bevorderlijk voor overheidstransparantie
• Oranje: het standpunt van de partij lijkt bevorderlijk voor overheidstransparantie, maar is niet concreet genoeg.
• Groen: het standpunt van de partij op dit onderwerp is wel bevorderlijk voor overheidstransparantie