Samen met journalistieke organisaties heeft Open State Foundation er bij de vaste Tweede Kamercommissie voor Binnenlandse Zaken andermaal op aangedrongen het wetsvoorstel Open Overheid op een aantal onderdelen te verbeteren.
Want hoewel we de ruimere actieve openbaarmaking van overheidsinformatie onder de Wet open overheid (Woo) omarmen, laat de initiatiefwet in haar huidige – uitgeklede – vorm volgens ons belangrijke kansen liggen in het behalen van haar originele ambitie: het echt beter toegankelijk en controleerbaar maken van de Nederlandse overheid.
Daarom doen we samen met de Vereniging van Onderzoeksjournalisten (VVOJ), de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ), het Genootschap van Hoofdredacteuren en NDP Nieuwsmedia een appel op de Tweede Kamer om verbeteringen te vragen ten opzichte van het huidige (herziene) wetsvoorstel.
Zo vinden we het belangrijk dat het informatieregister terugkeert in het wetsvoorstel, waardoor inzichtelijk wordt over welke data overheden beschikken. En dringen we aan op het instellen van een onafhankelijke informatiecommissaris die hergebruikers van overheidsinformatie de weg kan wijzen en bij geschillen kan bemiddelen. Verder zien we graag dat er meer (semi-)overheidsinstellingen onder de Woo gaan vallen dan nu is beoogd, en is het voor de journalistieke praktijk heel belangrijk dat de beslistermijn bij informatieverzoeken flink wordt verkort.
Over de Woo
De Wet open overheid is een initiatiefwet van D66 en Groenlinks, die al in 2012 werd ingediend. De Woo is de beoogde opvolger van de Wet openbaarheid bestuur (Wob), en is op een groot aantal punten – zo vinden ook wij – een verbetering ten opzichte van die inmiddels flink verouderde wet. Vooral de ruimere actieve openbaarmaking komt de transparantie van de Nederlandse overheid ten goede. In de gewijzigde Woo worden namelijk specifieke informatiecategorieën benoemd – zoals besluitvorming, subsidies en informatieverzoeken – die elke overheid actief openbaar moet maken.
De Tweede Kamer stemde in 2016 al in met de wet. Maar omdat het originele voorstel uiteindelijk te duur en te complex werd bevonden, strandde de Woo in de Eerste Kamer. De herziening van de wet die inmiddels ook alweer anderhalf jaar oud is, wordt naar alle waarschijnlijkheid nog dit jaar behandeld in de Tweede Kamer.
Iets meer ambitie nog graag
Over de vermeende te hoge kosten ontstond een paar jaar geleden al discussie nadat Open State met een beroep op de -jawel- Wob uit onderliggende documenten concludeerde dat het oordeel ‘te duur’ wel erg overhaast tot stand kwam. Deze week meldde minister van Binnenlandse Zaken Ollongren in een Kamerbrief dat kosten inderdaad geen belemmering zijn voor implementatie van de Woo. Over de uitvoerbaarheid van de Woo wordt vandaag verder gesproken door de vaste Kamercommissie.
Als belangenbehartiger van talloze hergebruikers van overheidsinformatie hopen we dat de Tweede Kamer de behandeling van de herziene Woo aangrijpt voor een nog wat ambitieuzere vorm van openbaarheid. Waarom? Omdat wij allemaal willen leven in een land waarin de overheid de intrinsieke wil heeft om zo open als mogelijk te zijn. Om haar eigen controleerbaarheid te faciliteren, en iedere burger een gelijke informatiepositie te gunnen. Openbaarheid is immers een belangrijke voorwaarde voor het goed functioneren van democratie en pers.
Lees hier de gezamenlijke brief aan de Kamercommissie BZK.
(Afbeelding van fancycrave1 via Pixabay)