Journalisten van Pointer, Reporter Radio (beide KRO-NCRV) en Follow The Money zijn met hun gezamenlijke onderzoek naar ‘Zorgcowboys’ de winnaars van de Stuiveling Open Data (SODA) Award 2019.
Het gelegenheidsgezelschap ontving de prijs en de bijbehorende cheque van 20.000 euro donderdagavond tijdens het evenement (UN)Conference: Beyond Media in Tilburg uit handen van Wilma Haan, directeur van Open State Foundation en winnaar van vorig jaar.
Voor het onderzoek naar de winst van zorgbedrijven maakten Pointer, Reporter Radio en Follow the Money gebruik van open data van het ministerie van VWS. Na de onthulling van onrechtmatig tot stand gekomen winsten hebben gemeenten intern onderzoek gedaan en miljoenen euro’s aan onterecht uitgekeerd zorggeld teruggehaald.
Waardevol
De jury van de SODA Award roemt de combinatie tussen het gebruik van open data, eigen data, onderzoek en visualisatie, die hun weerslag vinden in innovatieve journalistieke producties. “De journalisten zijn er daarmee in geslaagd om van data waardevolle informatie te maken, en maken dit op een aantrekkelijke manier toegankelijk voor een groter publiek”, zo valt te lezen in het juryrapport.
Juryvoorzitter Arno Visser (president Algemene Rekenkamer): “De gebruikte data is open, de werkwijze is transparant en navolgbaar en biedt ruimte voor discussie en andere interpretatie. Cruciaal voor een goed maatschappelijk debat.”
Naast de Zorgcowboys waren twee andere finalisten in de race om de SODA Award 2019: de Nieuwbouwmonitor van de Geodienst Rijksuniversiteit Groningen (RUG) en Verkaufsbücher van het Nationaal Archief en PDOK.
Saskia J. Stuiveling
De SODA Award is dit jaar voor de vierde keer uitgereikt en georganiseerd door het Leer- en Expertisepunt Datagedreven werken (LED), in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken. De prijs is vernoemd naar Saskia J. Stuiveling, tot 2015 president van de Algemene Rekenkamer.
Stuiveling, die in 2017 onverwacht overleed, was uitgesproken voorstander van open data en vond het belangrijk dat iedereen zelf met overheidsdata aan de slag kan. In haar eigen woorden: “Open data moet een huishoudwoord worden. Een positief begrip, ontdaan van mystiek. Weg van de angst en de vermeende bedreigingen van privacy en staatsgeheimen, naar publieke organisaties die juist zelf ook gebruik maken van data.”
In 2019 bestond de jury uit juryvoorzitter Arno Visser (Algemene Rekenkamer), Marianne Linde (gemeente Tilburg), Marleen Stikker (Waag), Michiel Leenaars (Internet Society Nederland), Ramona de Jong (De Consumentenbond, winnaar SODA2017) en Wilma Haan (Open State Foundation, winnaar SODA2018).
