Open State Foundation en Stichting OpenGeo hebben zich in de afgelopen maanden ingezet om open data in het openbaar vervoer op de kaart te zetten. In de Tweede Kamer is op 20 september 2018 het Algemeen Overleg Openbaar Vervoer gehouden. Het onderwerp is daar veelvuldig aan bod gekomen. Staatssecretaris van Veldhoven, verantwoordelijk voor het OV, heeft toegezegd te komen met een reactie. De reactie staat echter pas gepland voor begin 2019.
Vier Kamerleden, Kröger (GL), Von Martels (CDA), Sienot (D66) en Ziengs (VVD) benadrukten het belang van open geanonimiseerde gebruikersdata voor MaaS, innovatie en een gelijke markt. Volgens Ziengs gebeurt er op dit moment helemaal niets met de geanonimiseerde gebruikersdata: hij stelt voor dat er voor het lentereces de evaluatie van het huidige informatiesysteem van de OV-aanbieders om de geanonimiseerde gebruikersdata publiekelijk te maken wordt geëvalueerd. Op die manier kan er vóór het zomerreces gebruik worden gemaakt van artikel 30c Wp2000 (nieuw) zodat er een wettelijke dwang komt voor het openbaar maken van gebruikersdata. Von Martels vroeg stellig aan de staatssecretaris: “Kernvraag: is de staatssecretaris voor of tegen open data?”
“Kernvraag: is de staatssecretaris voor of tegen open data?” - Von Martels (CDA)
De staatssecretaris geeft in haar reactie aan dat ze het voorbarig vindt om nu al het informatiesysteem van OV-vervoerders en TLS te evalueren, en zal in haar reactie op het ACM rapport over de OV-betaalmarkt daarop terugkomen. De staatssecretaris geeft aan begin 2019 te komen met een reactie op het rapport van de ACM. Ook in die reactie zal ze komen met een reactie op de onafhankelijkheid van de governance van Trans Link Systems. Von Martels vraagt of hij nog een motie moet indienen om de staatssecretaris op te roepen naar te kijken naar de governance van TLS. De staatssecretaris geeft aan dat een motie niet nodig is: ze zegt toe uitvoerig hierop terug te komen.
TLS en OV-aanbieders moeten belofte nakomen
Volgens Open State Foundation en Stichting OpenGeo is een reactie in 2019 te laat. “Als de staatssecretaris nu Trans Link Systems zou bellen, dan zou zij te horen krijgen dat er geen enkele open data aanvraag is afgerond. De belofte was 1 januari 2018, die is ruimschoots niet gehaald. Met deze houding vertraagt de staatssecretaris ook de uitrol van MaaS.” aldus Stefan de Konink, voorzitter van OpenGeo.
In tweede termijn pleit Kröger (GL) voor een knip van TLS van afrekenen en beheer van data. Von Martels (CDA) vraagt of de staatssecretaris kan onderzoeken of de prijs van OV-kaartje gedempt kan worden met de winsten van TLS. Ziengs (VVD) vraagt of de staatssecretaris in haar uitgebreide brief met een reactie op het ACM advies ook terug komt op het belang dat OV-aanbieders hebben in TLS en in het niet openstellen van de OV-chipkaart.
Sienot (D66) geeft aan dat de gebruikersdata van de OV-chipkaart cruciaal is voor innovatie en nieuwe apps. Hij geeft aan dat die data per 1 januari gedeeld had moeten worden, dat is niet gebeurd. Hij vraagt wat voor signaal dit eigenlijk afgeeft. Tot slot geeft hij aan dat de staatssecretaris terugkomt in een brief op het punt van het CBS als data-ontsluiter van die gebruikersdata; maar hij vraagt af wat dit betekent voor de richting van haar antwoord.
De staatssecretaris reageert in de tweede termijn. In reactie op de heer Van Martels, zegt de staatssecretaris toe dat ze de vraag wie de geanonimiseerde gebruikersdata moet ontsluiten zal behandelen in haar brief met de reactie op het ACM advies. In reactie op de heer Sienot, geeft de staatssecretaris aan dat haar richting met open data simpel is: open en onafhankelijk.
Tom Kunzler, Open State Foundation: ‘Het is van belang dat de staatssecretaris toegezegd heeft de data bij een onafhankelijke partij, zoals het CBS, neer te leggen. Hiermee is een gelijk speelveld voor het gebruik van deze data door overheden, onderzoekers en app-bouwers gegarandeerd’.
AO Openbaar Vervoer
In het algemeen overleg is er ook uitvoerig gesproken over de taximarkt, de sociale veiligheid in het openbaar vervoer, de btw-verhoging en de effect op het openbaar vervoer, en de drukte in het openbaar vervoer. Het volledige verslag van het algemeen overleg wordt binnenkort gepubliceerd op de website van de Tweede Kamer.