Op 9 juni vond de tweede editie van Accountability Hack plaats in het Tweede Kamergebouw in Den Haag. Het doel van de hackathon was om developers en data-analisten uit te dagen om toepassingen en tools te maken die bijdragen aan verantwoording van geldstromen en prestaties van de overheid. In de aanloop en tijdens de hackathon hebben we ROUTETOPA’s Social Platform for Open Data (SPOD) gebruikt. In deze blogpost zullen we toelichten waarom en hoe we SPOD gebruikt hebben en wat de bevindingen waren.
Accountability Hack is een initiatief van de Algemene Rekenkamer, Open State Foundation, diverse ministeries, Tweede Kamer en het CBS. Steeds meer Nederlandse overheden stellen open data ter beschikking. Maar hoe kunnen we overheden helpen om transparanter te zijn en geldstromen en prestaties monitoren?
Tijdens Accountability Hack 2017 hebben ongeveer 150 developers gewerkt om dit doel te bereiken: open data gebruiken om verantwoording van de publieke sector te bevorderen. 30 teams hebben op het einde van de dag hun prototype-app gepitched. Team Delight won de hoofdprijs van 2.500 euro met een toepassing die gemeentelijke uitgaven vergelijkt.
Deze toepassing geeft informatie over hoeveel geld een gemeente kan besparen op het gebied van volksgezondheid, onderwijs en veiligheid door uitgaven met andere gemeenten te vergelijken.
De winnende app ‘De Gemeente Deler’ van Team Delight
De aftermovie van Accountability Hack 2017 is hieronder te vinden.
Aftermovie Accountability Hack 2017 #AccHack17 from Open State Foundation on Vimeo.
SPOD
Tijdens de hackathon zijn deelnemers in staat gesteld om ROUTETOPA’s SPOD als tool voor communicatie en samenwerking over open data te gebruiken. Het platform is opgezet voor open data gebruikers en heeft als doel om bewustwording over open data bij burgers te doen laten toenemen en de open data community te vergroten. Daarnaast heeft het platform als doel om interactie tussen datahouders en hergebruikers te faciliteren.
SPOD is nog niet eerder op een Hackathon gebruikt. Voor Accountability Hack hebben we een tutorial, zowel in het Engels en Nederlands geschreven. In deze tutorial lichten we toe hoe deelnemers het platform kunnen gebruiken om extra teamleden te vinden, samen te werken voorafgaand en tijdens de hackathon, werk uit te wisselen, communiceren en het maken van visualisaties.
Voorafgaand aan de Hackathon heef ROUTETOPA ook een toelichting gegeven tijdens de Pre-hackathon meetup. Tijdens de hackathon waren zij aanwezig voor technische ondersteuning en Jerry Andriessen heeft tijdens het side-event voor niet-developers van de hackathon een presentatie gegeven.
Waarom en hoe we het platform gebruikt hebben
We hebben de tijdlijn van SPOD gebruikt voor algemene communicatie voorafgaand en tijdens de hackathon. We hebben nieuwe datablogs aangekondigd, de start van break-out sessies en uitleg gegeven over de regels van de hackathon. Op het einde van de dag hebben deelnemers hun apps ingezonden via SPOD. In de tijdlijn zijn alle 30 apps die tijdens de dag gemaakt zijn terug te zien.
Een ingezonden app via SPOD
Dit overzicht heeft de jury geholpen om de winnaars te kiezen. Door het hoge aantal deelnemende teams had ieder team 90 seconden om de eigen app te pitchen. De SPOD inzendingen gaven de jury achtergrondinformatie over de gemaakte apps. Voor ons als organisatie was het ook nuttig om een overzicht van ingezonden apps te hebben.
SPOD tijdens een hackathon
Er waren slechts enkele deelnemers die SPOD voorafgaand aan de hackathon gebruikt hebben voor co-creatie en visualisatie. Dit had drie voorname redenen. Allereerst omdat de deelnemers van de hackathon voornamelijk gewerkt hebben aan hun app tijdens de hackathon zelf. Wanneer ze voorbereidingen hebben getroffen deden ze dit via e-mail of andere bestaande kanalen. Daarnaast zijn veel voorbereidingen face to face gegaan omdat deelnemers vaak samen werken of studeren.
De tweede reden hangt samen met de aard van een hackathon. Tijdens een hackathon zitten de meeste mensen in dezelfde ruimte en werken nauw samen. Ze hebben geen platform nodig om te communiceren omdat ze simpelweg met elkaar kunnen praten, samenwerken via GitHub en bij elkaar op het scherm kunnen kijken.
De laatste reden hangt samen met het type mensen dat naar een hackathon komt. De meeste deelnemers zijn developers en data-analisten. Zij zijn het gewend om met open data te werken en werken met diverse bestandsformaten zoals JSON en webservices (API’s) die nog niet compatibel zijn met SPOD. Het belangrijkste doel van SPOD is namelijk om een algemeen publiek te bereiken met open data en interactie tussen hergebruikers en overheden te bevorderen. De meeste hackathondeelnemers zijn echter al bekend met open data en professionele hergebruikers.
Wat leren we van dit experiment?
- Professionele open data hergebruikers zoals developers zullen waarschijnlijk SPOD niet gebruiken voor het visualiseren van data omdat ze met eigen tools werken om data te verkennen en visualiseren. Ze kunnen echter het platform wel gebruiken om in contact te komen en blijven met overheden die data publiceren. Ze kunnen feedback geven op datakwaliteit of nieuwe data op te vragen.
- SPOD is niet geschikt voor kortdurende evenement waar mensen samenwerken in dezelfde ruimte. Er is geen grote stimulans voor deelnemers om een nieuw platform te gebruiken als zij met elkaar kunnen praten en een kort tijdsbestek hebben om te werken.
Daarentegen is SPOD geschikter voor langere data challenges waar teams apart van elkaar werken. Omdat ze wellicht niet dichtbij elkaar wonen of de langere tijdsduur vergt een online communicatieplan om effectief te kunnen samenwerken. Een extra stimulans zou aanwezig zijn als datahouders van overheden ook op het platform aanwezig zijn om vragen of feedback aangaande data te geven of teams op weg kunnen helpen.
SPOD is waardevol voor het algemene publiek dat relatief nieuw is met het werken met open data. Studenten of actieve burgers kunnen het platform gebruiken om vertrouwd te raken met open data, data te vinden op verbonden dataplatforms, data te verkennen, samen te werken en eenvoudig deelbare visualisaties te maken. Wij hopen dat dit waardevolle lessen zijn voor eenieder die van plan is om SPOD te gaan gebruiken en hiermee kan bepalen of SPOD geschikt is voor gebruikers, het tijdspad en de omstandigheden.