Het is op dit moment nagenoeg onmogelijk om als patient, belasting- en premiebetaler inzicht te krijgen in de kosten van zorg. Dit terwijl het overgrote deel van de zorg vergoed wordt uit collectieve middelen, iedere Nederlander verplicht is zichzelf te verzekeren en premies- en belasting te betalen.

Zorgaanbieders en verzekeraars geven geen inzicht in gehanteerde prijzen voor behandelingen. De facturen van behandelingen in het ziekenhuizen worden in veel gevallen direct doorgestuurd naar de zorgverzekeraars en zijn pas maanden na behandeling inzichtelijk voor patiënten. Ook zijn tariefverschillen tussen ziekenhuizen en de verschillende zorgverzekeraars op dit moment niet transparant, terwijl hier grote verschillen in zijn.

Sinds de introductie van marktwerking in de zorg werken zorgaanbieders met een declaratiesysteem waarbij zij voor een bepaalde medische behandeling een zorgproduct opmaken; de zogenaamde Diagnose Behandel Combinatie. Met dit DBC-zorgproduct brengt een ziekenhuis alle kosten vanaf de diagnose tot en met een behandeling in rekening.

De Wet marktordening gezondheidszorg veronderstelt dat burgers kiezen voor zorg vanuit kostenbewustzijn. Om dit mogelijk te maken is dan wel noodzakelijk dat de burger goede informatie krijgt teneinde verantwoorde keuzes te kunnen maken.

Dat is de reden waarom Open State Foundation begin 2014 een verzoek op basis van de Wet Openbaarheid van Bestuur indiende bij het landelijke DBC-informatiesysteem DIS om informatie over tarieven, prijzen en gedeclareerde zorgkosten per zorgaanbieder openbaar te maken. Bovendien werd verzocht om deze gegevens digitaal in een machine-leesbaar formaat dan wel als ruwe data beschikbaar te stellen.

Op 27 augustus 2015 vond bij de rechtbank in Amsterdam een zitting plaats over een beroep in deze zaak. Op 8 oktober 2015 meldde de rechtbank dat ze 6 weken extra tijd nodig heeft om tot een uitspraak te komen.

Op 30 oktober 2015 deed de meervoudige kamer van de afdeling bestuursrecht van de rechtbank Amsterdam uitspraak in de zaak. In het oordeel geeft de rechtbank de Nederlandse Zorgautoriteit gelijk dat het geen inzage geeft in zorgkosten. Volgens de rechtbank zijn de gevraagde gegevens zijn aan te merken als bedrijfs- en fabricagegegevens en dat uit de niet-verstrekte informatie is af te leiden welke en hoeveel DBC-zorgproducten door zorgaanbieders zijn gedeclareerd en hoeveel patiënten een zorgaanbieder bedient.

In de tweede week van december 2015 tekende Open State Foundation beroep aan bij de Raad van State. Op 15 november 2016 behandelde de Raad van State het hoger beroep.

Tijdlijn

Documenten

Externe artikelen

16/09/2016 Zorgverzekeraars aan zet bij transparant maken tarieven ziekenhuizen
06/09/2016 Consumentenbond vraagt ziekenhuisnota’s voor inzicht in prijzen
25/08/2016 Waarom zijn de tarieven van ziekenhuizen nog steeds geheim?
08/08/2016 Opmerkelijke koerswijziging NZa over publicatie ziekenhuistarieven
04/08/2016 Prijslijst ziekenhuisingrepen interessant voor kleine groep
14/03/2016 Waarom, oh waarom, weigert de NZa de belangrijkste zorgdata vrij te geven?
17/12/2015 CBP doet onderzoek DIS-gegevens bij NZa
06/11/2015 Niemand mag weten wat de kosten zijn van onze zorg
04/11/2015 Uitspraak rechtbank Amsterdam
18/09/2015 ACM wil dat tarieven ziekenhuizen openbaar worden
12/09/2015 Waarom het ene ziekenhuis zoveel meer rekent dan het andere
03/09/2015 Rechtszaak Open State kan ‘game changer’ zijn
27/08/2015 Waarom de tarieven in ziekenhuizen nog steeds geheim zijn
19/08/2015 Declaraties zorginstellingen moeten openbaar
06/02/2014 Mist gezondheidszorg open data?
23/05/2013 Minister Schippers maak zorgdata transparant en toegankelijk voor burgers