Multilaterale organisaties als de NAVO, Wereldbank en Verenigde Naties geven gezamenlijk voor ruim 31 miljard Amerikaanse Dollar uit via contracten. Het zou vanzelfsprekend moeten zijn dat helder is waarom een organisatie een contract wint, wat het contract precies inhoudt en hoe de ontvangen gelden besteed zijn. Alleen door gedetailleerde en herbruikbare informatie te publiceren kan de besteding van publiek geld worden verantwoord. Vorig jaar bleek uit een quick scan juist dat de informatie die multilaterale organisaties hierover openbaar maken ontoereikend is.

Open Multilaterals is een initiatief van Open State Foundation, Hivos en Cordaid waardoor voor het eerst inzicht kan worden verkregen welke landen het meest profiteren van multilaterale organisaties zoals de Verenigde Naties, NAVO en de Wereldbank. Voor dit project zijn bijna 400.000 contracten die deze organisaties hebben gesloten met bedrijven inzichtelijke gemaakt. Hiermee kunnen opvallende geldstromen openbaar worden gemaakt, onderzoeken worden uitgevoerd en bijzonderheden nader belicht worden.

De beschikbare informatie met betrekking tot deze contracten is slecht herbruikbaar, ongedetailleerd of gevat in abstracte begrippen. Hierdoor is het van miljoenenposten onduidelijk waarvoor en aan wie het geld wordt uitgegeven. De analyse van de contracten van de Wereldbank toont aan dat een groeiend aantal contracten gepubliceerd wordt met ontbrekende geldbedragen. Zo ontbreken van de Verenigde Staten sinds 2014 in 33% van de transacties de geldbedragen.

Het ophalen van informatie

Om meer inzicht te krijgen in de publieke middelen die via multilaterale organisaties worden uitgegeven heeft Open State Foundation de data bevrijd uit pdf-bestanden, de informatie gebundeld en gevisualiseerd via OpenMultilaterals.org. Op de website worden de data op de wereldkaart getoond en in diverse grafieken en tabellen. De ruwe data zijn open beschikbaar voor verdere analyse door bijvoorbeeld journalisten en onderzoekers.

De contracten van de Verenigde Naties, Wereldbank en NAVO zijn gevisualiseerd en de ruwe data zijn beschikbaar. Nederland betaalt, net als andere lidstaten, jaarlijks miljarden aan multilaterale organisaties zoals de Verenigde Naties, Wereldbank en de NAVO. Deze organisaties kopen daarmee bijvoorbeeld medicijnen, uitrusting en infrastructurele werken in bij bedrijven. Tot op heden waren deze contracten slecht toegankelijk en inzichtelijk. Met uitzondering van de Wereldbank, dekken de multilaterale organisaties deze contracten toe in slecht bruikbare pdf-bestanden.

Wat valt er op aan de data?

Een recente inventarisatie laat weinig verbetering zien en wijst bovendien uit dat ontwikkelingen ten goede van transparantie teniet worden gedaan door tegengestelde acties. Een tekenend voorbeeld van een dergelijke onverenigbare aanpak is de VN, die haar informatie nu weliswaar in een herbruikbaar formaat openbaar stelt, maar gestopt is te beschrijven waar het geld aan wordt uitgegeven, en nu alle uitgaven indeelt in slechts 59 categorieën.

Hierdoor ontstaan grote financiële posten, onderverdeeld in abstracte categorieën. Een post van 214 miljoen Amerikaanse Dollar aan “FOOD” van bedrijf VARIOUS te Pakistan, zoals bij de VN, is niet verenigbaar met de wens om helder, volledig en transparant te zijn. Tegelijkertijd is het zorgwekkend dat het aantal contracten zonder duidelijk gepubliceerde bedragen bij de VN in 9 jaar tijd is toegenomen van 1 naar 115, terwijl het totaal aantal contracten (33000) gelijk bleef. De absolute bijdragen aan multilaterale organisaties zullen in 2020 en de daaropvolgende jaren toenemen ten opzichte van 2019.

Vervolg

Hivos, Cordaid en Open State Foundation constateren dat de multilaterale organisaties meer informatie moeten delen als open data. Momenteel stellen zij alleen het bedrag, de ontvangende partij en enkele steekwoorden over het type project beschikbaar. Voor maximaal inzicht dienen NAVO, Wereldbank en Verenigde Naties echter meer informatie te delen over de werkzaamheden binnen het contract, over welke bedrijven meedingen, waar die vandaan komen en wat voor type bedrijven het zijn.