Stel het Handelsregister open voor iedereen. Als open data stimuleert dat innovatieve apps en tools, betoogde Arjan El Fassed deze week in NRC Handelsblad. Onlangs maakte de Kamer van Koophandel (KvK) reclame voor een app. ‘Nu alle bedrijven altijd bij je’, kopten banners op Facebook en Twitter, ‘direct toegang tot inschrijvingsinformatie vanuit het Handelsregister’. Misleidend. In Nederland moet je nog steeds de informatie per bedrijf of instelling kopen en die aankopen worden per zoekopdracht in rekening gebracht.
In het VK heeft sinds vorig jaar iedereen gratis toegang tot informatie over drie miljoen bedrijven. Het Britse handelsregister, Companies House, is gestopt met het innen van gelden voor elk aanvraag. De gegevens van de KvK in Frankrijk zijn sinds kort ook beschikbaar voor iedereen. Er berust geen auteursrecht op. Het openstellen van openbare informatie als open data opent de weg naar allerlei innovatieve apps en tools. Het is slechts een voorbeeld hoe met machine-leesbare data nieuwe economie ontstaat.
Zowel in het VK als in Frankrijk maar ook in België, Noorwegen en Denemarken, gelooft de overheid dat de waarde van het handelsregister niet zit in het vragen voor een bijdrage per opgevraagd document maar in het volledig openstellen ervan. Zoals een Britse topambtenaar zei: ,,Door het vrijgeven van deze data, maakt Companies House het VK een transparante, efficiente en effectieve plek om zaken te doen.”
Hier wordt de KvK gefinancierd door Economische Zaken met publieke middelen en door de verdiensten uit kosten die ondernemers verplicht moeten maken bij inschrijving. Bovendien gaat dit direct gepaard met een hoop reclamewerk. En net als voorheen in Frankrijk en het VK moet iedereen die informatie opvraagt uit het Handelsregister voor die publieke gegevens betalen.
Het wordt tijd dat Nederland het voorbeeld van omringende landen volgt. Terwijl in die landen steeds meer overheidsgegevens als open data beschikbaar komt, is in Nederland een wetswijziging in de maak die juist een stap achteruit zet.
Ondanks dat de Algemene Rekenkamer onlangs heeft aanbevolen dat het kabinet zo min mogelijk tarifering toepast op het Handelsregister, maakt het kabinet in dit wetsvoorstel een voorbehoud op databankenrecht.
Terwijl overheden niet meer hoeven te betalen voor informatie uit het Handelsregister betalen burgers en ondernemers dubbel. De Kamer van Koophandel heeft de gegevens uit het Handelsregister gemonopoliseerd en heeft in de afgelopen jaren allerlei commerciële activiteiten ontplooid die niets te maken hebben met haar belangrijkste taak: het Handelsregister. Met het monopoliseren van publieke informatie verstoort de Kamer van Koophandel de markt. Immers, andere partijen kunnen niet over de gegevens beschikken uit het Handelsregister.
De Handelsregisterwet uit 2007 moet worden gemoderniseerd. Het Handelsregister zou als basisregister authentiek en publiek toegankelijk gemaakt moeten worden. Juist het openstellen van de data opent de weg naar innovatie, versterkt de economie en verbetert de handel.