Volgende week buigt de Tweede Kamer zich over een voorstel van Minister Plasterk om de Wet dwangsom bij verzoeken op basis van de Wet openbaarheid van bestuur en de Wet hergebruik overheidsinformatie te schrappen. Hiermee verliezen hergebruikers een middel waarmee ze overheden kunnen manen om op tijd een beslissing te nemen.
Voorbarig
Dit voorstel wordt besproken nog voordat de Eerste Kamer zich heeft gebogen over de Initiatiefwet Open overheid, die onlangs met grote meerderheid is aangenomen door de Tweede Kamer. Ook komt dit voorstel op een moment waarop veel overheden hun informatiehuishouding niet op orde hebben en nog niet goed weten hoe om te gaan met verzoeken voor het hergebruik van overheidsinformatie.
Na 6 maanden nog steeds geen besluit
Zo diende Open State Foundation zes maanden geleden bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland een verzoek tot hergebruik van overheidsinformatie. Het verzoek betrof het hergebruik van reeds openbare informatie over verleende landbouwsubsidies. De informatie is al openbaar gemaakt via de website van de RVO maar niet als open data. Deze informatie is in landen als Belgie (CSV), het Verenigd Koninkrijk (XLS) en Letland (CSV) wel inmiddels beschikbaar als open data.
Echter, tot vandaag heeft de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland die valt onder het Ministerie van Economische Zaken geen besluit genomen. Na telefonisch en schriftelijk contact en uiteindelijk een ingebrekestelling is er nog steeds geen besluit genomen. Volgens de afdeling die zich bezighoudt met Wob verzoeken van de RVO was ons verzoek het eerste verzoek op basis van de Wet hergebruik overheidsinformatie. De procedure was nog niet uitgewerkt en daardoor moet de beslissing genomen worden door de minister van Economische Zaken.
Ook een verzoek tot hergebruik van overheidsinformatie bij de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit ligt al een aantal maanden te wachten op een besluit. Een gang naar de rechter valt hier dan ook niet meer uit te sluiten.
Wanneer overheden hun processen en digitale archieven goed op orde hebben, kunnen de meeste verzoeken vrijwel direct worden afgewikkeld. Ook als er een werkend openbaar informatieregister bestond, zou het nemen van een besluit niet veel tijd in beslag hoeven nemen. Zolang dat niet het geval is en zolang de nieuwe Wet open overheid nog niet is aangenomen en geëvalueerd is, ontneemt het afschaffen van de dwangsom, een belangrijk rechtsmiddel in handen van burgers.
